Η χειρουργική ήταν και εξακολουθεί να είναι η βασική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Πριν από έναν αιώνα, ο HALSTED καθιέρωσε την ριζική μαστεκτομή σαν standard θεραπεία. Αργότερα, μετά το 1950, οι PATEY και MADDEN απέδειξαν ότι μια συντηρητικότερη επέμβαση, η τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή, είχε το ίδιο αποτέλεσμα για την επιβίωση της γυναίκας. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, δεν αφαιρούνται οι θωρακικοί μύες, ούτε όλο το θωρακικό τοίχωμα, αφαιρούνται μόνο οι λεμφαδένες μέχρι το δεύτερο επίπεδο.
Όμως, ο ακρωτηριασμός του μαστού, δυσβάσταχτη αναπηρία για μια γυναίκα, μπορεί να αποφευχθεί με την άμεση ή έμμεση, μετά από διάστημα λίγων μηνών, αποκατάσταση του μαστού με προθέματα ή τοποθέτηση κρημνών στη θέση της μαστεκτομής.
Ακόμα πιο συντηρητικά, η χειρουργική έκανε την επανάστασή της μετά τις εργασίες της γαλλικής ομάδας του AMALRIC στη Μασσαλία, όπου, για πρώτη φορά, πρότεινε τη συντήρηση του μαστού αφαιρώντας μόνο ένα τμήμα του (τμηματεκτομή) και στη συνέχεια, ακτινοβολία της υπόλοιπης περιοχής. Οι μελέτες αυτές και αργότερα εκείνες της φημισμένης σχολής μαστολογίας του Μιλάνου του VERONESI επιβεβαίωσαν την εξίσωση : μαστεκτομή = τμηματεκτομή + ακτινοβολία του μαστού, για την επιβίωση της γυναίκας.
Αλλά, η συντηρητική χειρουργική είναι αδύνατο να εφαρμοσθεί αν ο όγκος είναι πάνω από 3,5 εκ., ή βρίσκεται πίσω από τη θηλή ή είναι πολυεστιακός.
